Có những ngôi nhà không cần phải sang trọng, không cần phải rộng lớn, nhưng lại chứa đựng cả một bầu trời ký ức. Ngôi nhà của cha mẹ tôi – lợp bằng những tấm tôn lợp Austnam nâu đỏ – là một ngôi nhà như thế. Nằm khiêm nhường ở một vùng quê thuần hậu, nó đã chứng kiến hành trình trưởng thành lặng lẽ của anh em tôi, chứng kiến bao mùa gió thổi mát, bao cơn mưa rơi và bao nỗi buồn vui thầm thì.
Mái nhà được xây từ những nhọc nhằn của cha mẹ
Tôi còn nhớ rất rõ những ngày cha mẹ chuẩn bị xây nhà. Hai người bàn bạc từ viên gạch đến cây xà gồ, rồi đến cả cái mái nhà – thứ mà cha bảo rằng “phải thật chắc, thật mát để các con ngủ ngon”.
Cha mẹ không nhiều tiền, nhưng lại nhiều yêu thương. Và chính tình yêu thương đó khiến cha cân nhắc kỹ lưỡng từng loại vật liệu.
Khi chọn mái, cha nói với chú thợ:
“Tôi chọn tôn Austnam. Cái mái này phải bền, phải chịu nắng mưa cho con cái tôi lớn lên.”
Những tấm tôn múi Austnam được đưa tới vào một buổi chiều đầy gió. Thợ lợp tôn đứng trên mái, còn cha thì đứng dưới, ngửa cổ nhìn theo từng tấm tôn được đặt vào vị trí. Lúc ấy, tôi còn nhỏ xíu, chỉ biết ngước lên nhìn ánh nắng phản chiếu trên mái nhà mà thấy nó sáng như một tấm gương khổng lồ.
Mẹ tôi đứng bên cạnh, tay lau mồ hôi trên trán cha, rồi nói nhỏ:
“Bao nhiêu năm dành dụm cuối cùng cũng thành mái nhà cho tụi nhỏ.”
Có lẽ, không ai yêu những tấm mái tôn Austnam ấy nhiều như cha mẹ tôi. Vì họ biết, đó không chỉ là mái nhà – mà là tương lai của ba đứa con.
Chúng tôi lớn lên dưới mái tôn ấy
Tuổi thơ của anh em tôi trôi qua trong âm thanh quen thuộc của gió và mưa chạm nhẹ lên những tấm tôn xốp Austnam trên mái. Những cơn mưa rào mùa hạ đêm xuống, tiếng mưa gõ lộp bộp, nhưng nhờ lớp xốp PU cách âm, âm thanh ấy luôn trở nên mềm mại, như một điệu ru thầm.
Mùa hè, nắng cháy gắt, nhưng bên dưới mái nhà, mẹ vẫn yên tâm để chúng tôi ngủ trưa. “Tôn Austnam cách nhiệt tốt… bọn nhỏ không bị nóng đâu,” mẹ thường nói vậy mỗi khi hàng xóm hỏi.
Và đúng thật. Những chiều oi ả, chúng tôi vẫn vô tư nằm trên phản tre đọc truyện, lười biếng nghe tiếng lá tre lả tả ngoài sân. Mùi gỗ cũ, mùi đất, mùi nắng in lên tường, hòa vào mùi ấm áp của căn nhà — tất cả tạo thành một hương thơm mà dù đi khắp nơi, tôi vẫn không thấy lại được.
Mái nhà ấy cũng chứng kiến bao khoảnh khắc:
-
Anh em tôi chạy mưa về nhà, tiếng dép lẹp xẹp vang cả sân.
-
Cha mẹ nhóm bếp, khói lam chiều bay lên chạm nhẹ vào những múi tôn.
-
Những tối mất điện, cả nhà ngồi ngoài hiên, nghe cha kể chuyện đời.
-
Những đêm gió mùa về, căn nhà hơi rung nhẹ, nhưng mái tôn vẫn vững chãi như vòng tay che chở.
Và thế là, dưới mái nhà ấy, ba đứa trẻ lớn lên, rồi đi học xa, rồi trưởng thành.
Những đứa con lớn lên và rời đi… nhưng lòng chưa từng đi xa
Khi chúng tôi vào thành phố học đại học, ngôi nhà ở quê bỗng rộng ra lạ thường. Cha mẹ vẫn ở đó, lặng lẽ chăm nom từng tấm tôn, từng khung cửa. Mỗi lần về thăm, tôi lại thấy cha đứng dưới sân, ngước lên mái nhà kiểm tra xem “tấm tôn múi Austnam nào có cần thay không”.
Nhiều người khuyên cha mẹ xây nhà mới — to hơn, đẹp hơn. Nhưng cha cười:
“Nó là mái nhà nuôi lớn các con. Cha mẹ giữ lại không phải vì tiếc, mà vì thương.”
Chúng tôi trưởng thành, có công việc, có nhà riêng. Nhưng mỗi lần đi xa, điều đầu tiên nhớ nhất vẫn là hình ảnh mái tôn Austnam xanh dịu, nghiêng nghiêng dưới nắng chiều nơi quê nhà.
Quyết định giữ lại mái nhà tuổi thơ
Một ngày nọ, chúng tôi bàn nhau sửa lại nhà cho mẹ cha. Nhưng khi đứng trước mái tôn cũ, tôi bỗng không nỡ. Những tấm tôn đã phai màu đôi chút, nhưng vẫn vững vàng. Đó là dấu vết của thời gian — và của ký ức.
Cuối cùng, ba anh em quyết định:
“Sẽ sửa, nhưng không bỏ đi. Ngôi nhà này phải được giữ nguyên dáng vẻ thuở xưa.”
Chúng tôi chỉ thay vài tấm đã cũ, vẫn là tôn lợp Austnam, vẫn sắc xanh ấy. Người thợ nói:
“Nhà này không mưa dột nhiều vì dùng tôn tốt. Tôn Austnam mà dùng đúng thì lâu lắm mới hỏng.”
Tôi nghe mà thấy sống mũi cay cay.
Mái tôn Austnam – một phần ký ức, một phần của gia đình
Bây giờ mỗi khi trở về, nhìn mái nhà xanh nhẹ sau hàng cau trước ngõ, lòng tôi bình yên lạ thường.
Tôi thấy lại tuổi thơ mình chạy quanh sân, thấy mẹ bên bếp, thấy cha ngồi sửa lại chiếc xe đạp cho tôi. Tất cả như vẫn ở đó, dưới những tấm tôn lợp Austnam bền bỉ và ấm áp.
Ngôi nhà ấy không chỉ là nơi ở.
Nó là cội nguồn, là nơi neo giữ tâm hồn.
Cha mẹ tôi rồi sẽ già đi. Anh em tôi rồi sẽ có cuộc sống riêng. Nhưng mái nhà ấy — mái nhà lợp bằng những tấm tôn xốp Austnam, tôn múi Austnam, sẽ mãi ở đó như một chứng nhân của tình yêu thương và sự hy sinh.
Có những thứ không thể đánh đổi bằng vật chất, không thể đo bằng tiền bạc. Ngôi nhà tuổi thơ — với mái tôn Austnam đã che chở chúng tôi suốt cả tuổi thơ — là một trong những điều như thế.
Chúng tôi có thể xây những ngôi nhà mới to đẹp hơn, nhưng vẫn không ai nỡ phá bỏ ngôi nhà cũ.
Bởi trong mỗi múi tôn, mỗi kẽ mái, mỗi viên gạch… đều có bóng hình cha mẹ, có tiếng cười trẻ thơ và có cả một bầu trời ký ức mà chúng tôi sẽ mang theo đến hết cuộc đời.